Jeden z angielskich pisarzy Herbert George Wells powiedział: „Jadło określa świadomość”. To prawda, którą każdy powinien sobie uświadomić. Nie tylko syropy, tabletki czy maści są lekarstwami na różne dolegliwości, ale jedzenie też może stanowić remedium na różne bolączki. Za pomocą odpowiedniego odżywiania się można usprawnić pracę mózgu, który nieustannie odbiera, przetwarza i przesyła dane. Zużywa około 20-25% energii dostarczanej organizmowi. Co jeść, by efektywniej myśleć, szybciej kojarzyć fakty i pobudzić logiczne koncypowanie?
Warto jeść WĘGLOWODANY ZŁOŻONE, które można znaleźć np. w mące z pełnego przemiału, kaszach, ziemniakach, fasoli. Zawierają dużo cennego błonnika, witamin i minerałów. Są długo trawione i dlatego cukier jest uwalniany do krwi stopniowo, przez co organizm może go dobrze spożytkować. Niezbędne jest maksymalne ograniczenie w jadłospisie produktów zawierających cukry proste (np. słodycze), które powodują, że następuje gwałtowne wchłanianie, a następnie spadek cukru we krwi, co skutkuje uczuciem zmęczenia, brakiem koncentracji i obniżeniem zdolności poznawczych.
WITAMINY Z GRUPY B, a szczególnie cholina (B4) i niacyna (B3 inaczej witamina PP) są odpowiedzialne za sprawne funkcjonowanie układu nerwowego. Można je znaleźć w pieczywie z pełnego przemiału, soi. Niacyna znajduje się m.in. w mięsie indyka, tuńczyku, wątrobie, suchej fasoli i grochu. Najlepszym źródłem choliny jest lecytyna, która występuje w kiełkach pszenicy, soi i orzeszkach ziemnych. Ich niedobór osłabia pamięć, utrudnia kojarzenie, skupienie uwagi i wywołuje bezsenność.
WITAMINA C wzmacnia odporność organizmu, ale też przyspiesza odtruwanie, niweluje bezsenność, pomnaża ilości witaminy E, intensyfikuje walkę z wolnymi rodnikami, co wpływa korzystnie na działanie układu nerwowego. Jedzcie na zdrowie paprykę, pomarańcze, brukselkę, jarmuż gotowany. WITAMINA D odgrywa kluczową rolę podczas zapamiętywania, a także zwiększa wchłaniane wapnia, który uczestniczy w przekaźnictwie nerwowym. Witamina ta ma wpływ na rozmieszczenie receptorów w mózgu. Jej źródłem są np. ryby, jaja, produkty mleczne.
Warto jeść produkty z CYNKIEM, który znajduje się w ostrygach, ale też w pestkach dyni, nasionach lnu. Składnik ten zapobiega powstawaniu wielu schorzeń na tle neurologicznym. FOSFOR dodaje sił witalnych, zwiększa inteligencję i poprawia nastrój oraz pamięć. Produkty, które zawierają dużo wapnia, dostarczają też znacznych ilości fosforu, czyli np. ser żółty, ser topiony, produkty zbożowe. Nie można zapomnieć o MAGNEZIE, który wspólnie z wapniem pomaga w przewodzeniu impulsów nerwowo-mięśniowych, a także chroni przed metalami ciężkimi, które upośledzają pracę umysłu. Występuje m.in. w pestkach dyni, kakao, otrębach pszennych, migdałach. Należy pamiętać, że tak jak witaminy z grupy B, magnez jest łatwo wypłukiwany przez alkohol, kawę oraz niszczony przez nikotynę i dlatego oprócz produktów bogatych w ten minerał, warto sięgnąć po farmaceutyki z jego zawartością.
Nie zapominajcie o TŁUSZCZACH NIENASYCONYCH, które tworzą w 70% tłuszczowo-białkową powłokę neuronu, przyspieszają jego przewodzenie i odżywiają go. Organizm sam nie jest w stanie wyprodukować tego rodzaju tłuszczu i dlatego wesprzyjcie go i przegryzajcie orzechy, słonecznik. W skład nienasyconych kwasów tłuszczowych wchodzą dwa istotne kwasy: Omega-3 i Omega-6, które znajdzie się w oleju rybnym, oleju z lnu, pestkach dyni, słoneczniku, orzechach włoskich. Ważnym składnikiem jest też KWAS LINOLOWY z grupy Omega-6, którego organizm sam nie potrafi wytworzyć. Wchodzi w skład m.in. oleju słonecznikowego i kukurydzianego, baraniny, cielęciny.
CHOLESTEROL jest tłuszczem nasyconym, a zarazem ważnym składnikiem mózgu. Należy pamiętać, że jego odpowiednia i wystarczająca ilość jest wytwarzana w organizmie, zatem jest rzadko pozyskiwany ze źródeł pokarmowych. Unikajcie nienasyconych kwasów tłuszczowych trans, których nadmiar w diecie może spowodować osłabienie pamięci, zmniejszenie krążenia krwi i jej przepływu do najważniejszych obszarów umysłu. Chipsy, frytki, zupy w proszku, fast foody - tego nie jedzcie.
Niezbędnym składnikiem dla uzyskania dobrej jakości szarych komórek są BIAŁKA, których podstawową jednostką budulcową są aminokwasy. Ich najcenniejsza postać, zwierająca wszystkie aminokwasy egzogenne występuje w mleku, jajach kurzych i nabiale. KWAS FOLIOWY jest potrzebny wszystkim ludziom, bo wspomaga produkcję substancji neurostymulujących - serotoniny i noradrenaliny. Można go znaleźć m.in. w brokułach, szpinaku, wątrobie kurzej i wołowej.
Jaki składnik poprawia dotlenienie mózgu? Na pewno POTAS, którego źródłem są np. banany, ziemniaki, pomidory, a także ŻELAZO, zawarte w warzywach liściastych, czerwonym mięsie.
KRÓTKIE WSKAZÓWKI NA KAŻDY DZIEŃ, BY ZAPEWNIĆ EFEKTYWNE FUNKCJONOWANIE MÓZGU:
- Postarajcie się jeść ciemne pieczywo razowe i produkty z pełnego ziarna, np. brązowy ryż, pęczak.
- Pamiętajcie o słowach Andrzeja Czesława Klimuszko: „Chcesz być zdrowy, młody, nie stroń nigdy od wody”. Potrzebujecie dziennie tyle wody, ile wasza waga podzielona przez 11. Ustalicie w ten sposób dzienną ilość szklanek tego płynu.
- Jedzcie częściej - 5 mniejszych posiłków pozwoli łatwiej utrzymać stały poziom cukru we krwi niż 3 obfite.
- Skonsumujcie pożywne śniadanie, złożone z białek, błonnika i węglowodanów złożonych.
- Na drugie śniadanie i na podwieczorek przygotujcie sobie owoce.
- Do obiadu zaserwujcie sobie sałatkę ze świeżych warzyw.
- Ruch to zdrowie! Spacerujcie, ćwiczcie, biegajcie...
- Ostatni posiłek zjedzcie najpóźniej 2 godziny przed położeniem się spać, by umysł się zregenerował. Zdrowy sen zapewnia odpowiednie dotlenienie mózgu, a jego chroniczny brak wyniszcza go.
A teraz ciekawostki.
Naukowcy z Uniwersytetu Northumbria w Newcastle (Anglia) zauważyli, że żucie gumy (bez aspartamu i słodzików) usprawnia pamięć długotrwałą i krótkotrwałą. Ruchy szczęki podczas żucia potęgują przepływ krwi do mózgu, zwiększają aktywność jego struktur, co powoduje jego dotlenienie.
Badacze z Uniwersytetu Zachodniej Wirginii w USA odkryli zbawienne działanie kostki ciemnej lub mlecznej czekolady, spożytej przed ważnym egzaminem czy w innych stresujących sytuacjach. Okazało się, że taka mała uczta kulinarna poprawiła aż o 20% wyniki w zdawanym teście. Napięcie powoduje, że ciało zużywa więcej cukru niż normalnie, zatem kostka czekolady zjedzona przed egzaminem zadziała jak bodziec pobudzający dla szarych komórek.
ZAPAMIĘTAJCIE: Odpowiednio dobrana dieta wpłynie pozytywnie nie tylko na wasz układ nerwowy, ale ogólnie na cały organizm. Nie trzeba być geniuszem, żeby wiedzieć, jakie produkty są przyjazne dla naszego organizmu. Natomiast warto wiedzieć co jeść, by geniuszem być. O tym również w poniższym filmiku.
A Wy co jecie, aby poprawić działanie swojego mózgu? Dzielcie się swoimi pomysłami na pożywne śniadania, bogate w składniki obiady, czy smaczne kolacje. A może podrzucicie przepis na zdrowy podwieczorek?