Nie ma prawnych przeszkód aby usługi korepetycji były świadczone przez studentów czy też osoby małoletnie. Jeżeli tylko osoby te dysponują odpowiednimi kwalifikacjami mogą stać się korepetytorami. Niemniej pozostaje do wyjaśnienia kwestia rozliczenia podatku dochodowego z tytułu otrzymanego wynagrodzenia. Właśnie ta problematyka będzie przedmiotem naszego dzisiejszego artykułu. Zapraszamy do lektury.
Studenci a korepetycje
Niezależnie od tego czy korepetycje są udzielane przez studenta, nauczyciela czy profesora, otrzymane w zamian wynagrodzenie stanowi dochód podlegający pod regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PIT). Natomiast sposób opodatkowania nie jest uzależniony od statusu korepetytora lecz od tego do jakiego źródła zakwalifikujemy uzyskany dochód.
W jednym z naszych artykułów (odnośnik) wyjaśniliśmy, że zasadniczo dochody z udzielania lekcja mogą stanowić albo przychody z działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT) albo przychody z działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT). W tej drugiej grupie zasadniczo mieszczą się cywilnoprawne umowy zlecenia.
Zastanówmy się teraz nad uzyskanym z korepetycji dochodem w kontekście wprowadzonej ulgi dla młodych. Począwszy bowiem od 1 sierpnia 2019 r. wprowadzono do ustawy PIT nową ulgę, która została uregulowana w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT. Przepis ten podaje, że zwalnia się od podatku przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.
Czy zatem student udzielający korepetycji może skorzystać z powyższego zwolnienia? W celu odpowiedzi na tak postawione pytanie trzeba przede wszystkim podkreślić, że ze zwolnienia nie korzysta każdy dochód lecz wyłącznie ten wymieniony w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT. W tym przepisie nie wskazano przychodów z działalności gospodarczej, co oznacza, że jeżeli udzielanie korepetycji zostanie uznane za działalność gospodarczą to zwolnienie nie znajdzie zastosowania.
WAŻNE
Studenci udzielający korepetycji w ramach działalności gospodarczej nie mogą skorzystać z ulgi dla młodych.
Pozostaje nam zatem do wyjaśnienia kwestia udzielania korepetycji w ramach umowy zlecenia. Analizowany przepis podaje bowiem, że ulga przysługuje w zakresie przychodów z umów zlecenia o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT. Przeanalizujmy treść tego przepisu. Podaje on, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
- osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
- właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
- przedsiębiorstwa w spadku
- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
Należy zauważyć, że przepis ten dotyczy zatem wyłącznie umów zlecenia zawieranych z przedsiębiorcami. Natomiast zyski z korepetycji również stanowią działalność wykonywaną osobiście jednakże mieszczą się w zakresie art. 13 pkt 2 ustawy PIT, gdzie czytamy, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.
Niestety ale przepis stanowiący o zwolnienia dla młodych wymienia jedynie art. 13 pkt 8 ustawy i pomija art. 13 pkt 2 ustawy PIT. Powoduje to, że w zakresie udzielania korepetycji, kwalifikowanych jako działalność wykonywaną osobiście, również nie ma możliwości skorzysta z ulgi dla młodych.
WAŻNE
Studenci udzielający korepetycji w ramach działalności wykonywanej osobiście nie mogą skorzystać ze zwolnienia od podatku.
W konsekwencji podatek od dochodów z korepetycji studenci rozliczą na zasadach ogólnych właściwych albo dla działalności gospodarczej albo dla działalności wykonywanej osobiście. Natomiast z nowej ulgi dla młodych mogłyby skorzystać jedynie korepetycje udzielane w ramach umowy o pracę bądź umowy zlecenia pod warunkiem, że zleceniodawcą były przedsiębiorca, a nie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
Małoletni a korepetycje
Zanim przejdziemy do wyjaśnienia kwestii podatkowych zastanówmy się czy w ogóle osoba małoletnia może udzielać korepetycji. Inaczej mówiąc czy może ona zawrzeć skuteczną umowę o udzielanie korepetycji.
Wyjaśnijmy zatem, że taka sytuacja jest możliwa przy czym odbywa się to pod pewnymi warunkami. Aby lepiej zrozumieć to zagadnienie sięgnijmy do treści przepisów Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 11 KC pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Natomiast w myśl art. 15 KC ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
W świetle art. 17-19 KC z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela. Jeżeli osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych dokonała sama jednostronnej czynności prawnej, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego, czynność jest nieważna.
W kontekście powyższych przepisów możemy zatem stwierdzić, że osoba małoletnia (tj. pomiędzy 13 a 18 rokiem życia) może udzielać korepetycji, przy czym aby taka czynność była skuteczna potrzeba jest zgoda przedstawiciela ustawowego, którym jest naturalnie rodzic bądź opiekun prawny.
WAŻNE
Osoba małoletnia może udzielać korepetycji jedynie za zgodą przedstawiciela ustawowego. Brak takiej zgody powoduje, że czynność prawna (np. zawarta umowa zlecenie) staje się nieważna.
Co do kwestii podatku od dochodów małoletnich dzieci należy sięgnąć do treści art. 7 ustawy PIT. W przepisie tym możemy przeczytać, że dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków. Przepis ust. 2 nie ma zastosowania do małżonków, w stosunku do których orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów.
W konsekwencji dochody małoletnich dzieci z tytułu udzielania korepetycji są doliczane do dochodów rodziców. Małoletni nie składa zatem samodzielnej deklaracji podatkowej. Uzyskany przez niego dochód jest wykazywany w deklaracji rodziców. W praktyce odbywa się to poprzez dołączenie przez rodziców do rocznego zeznania załącznika PIT/M „Informacja o dochodach małoletnich dzieci, podlegających łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców w roku podatkowym”.
WAŻNE
Osoby małoletnie udzielające korepetycji nie dokonują samodzielnego rozliczenia podatku z tego tytułu. Ich dochody są doliczane do dochodów rodziców.
Podsumowując nasz dzisiejszy artykuł wskazać możemy, że udzielanie korepetycji zarówno przez studentów jak i osoby małoletnie podlega podobnym zasadom opodatkowania co te które są stosowane wobec innych podmiotów. Z pewnością należy zapamiętać, że studenci nie mogą skorzystać z ulgi dla młodych, zaś rodzice osób małoletnich muszą pamiętać aby uzyskane przez dzieci wynagrodzenie z korepetycji doliczyć do swoich dochodów w zeznaniu rocznym.
