Udzielanie korepetycji najczęściej odbywa się w mieszkaniu nauczyciela. Jeżeli korepetycje prowadzone są w formie działalności gospodarczej to pojawia się przed nami kwestia prawidłowego regulowania podatku od nieruchomości. W dzisiejszym artykule zastanowimy się czy wykorzystywanie mieszkania zarówno do celów prywatnych jak i dla potrzeb działalności gospodarczej wpływa na wysokość podatku od nieruchomości.
Kto płaci podatek od nieruchomości?
Kwestią elementarną jest wyjaśnienie kto jest zobowiązany do zapłaty podatku od nieruchomości. Otóż jak podaje art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych. Zwróćmy zatem uwagę, że tylko właściciel nieruchomości jest zobowiązany do zapłaty podatku. Ta sama zasada obowiązuje również w przypadku wynajmowania nieruchomości. To właściciel będący wynajmującym płaci podatek, a nie najemca. Naturalnie w praktyce właściciel ekonomiczny ciężar podatku przenosi na najemcę (podatek od nieruchomości jest przeważnie wkalkulowany w wysokość czynszu).
WAŻNE
Podatek od nieruchomości jest zobowiązaniem podatkowym, które obciąża właściciela.
Stawki podatku od nieruchomości
To w jakiej wysokości właściciel będzie musiał zapłacić podatek uzależnione jest od przeznaczenia nieruchomości. Trzeba bowiem zauważyć, że inne stawki podatku obowiązują w przypadku nieruchomości wykorzystywanej na cele mieszkalne, a inne w przypadku działalności gospodarczej.
Jak podaje art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy stawki podatku od nieruchomości wynoszą w przypadku budynków lub ich części:
a) mieszkalnych - 0,51 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
b) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej - 17,31 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej,
Jak widać z powyższego różnica w stawkach podatkowych jest znaczna. Możemy stwierdzić, że jeżeli mieszkanie jest zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej to organ podatkowy ma prawo do zastosowania wyższej stawki podatku.
WAŻNE
Stawka podatku od nieruchomości uzależniona jest od sposobu wykorzystywania mieszkania. Jeżeli prywatne mieszkanie jest zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej to stawka ta drastycznie wzrasta.
Prowadzenie korepetycji w mieszkaniu
Zakładając, że udzielanie korepetycji ma formę działalności gospodarczej pojawia się wątpliwość czy taka sytuacja powoduje, że właściciel powinien opłacać wyższy podatek od nieruchomości jeżeli nauczanie odbywa się w jego prywatnym mieszkaniu.
Kluczowe staje się wyjaśnienie zwrotu „budynek zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej”. Sformułowanie użyte w przepisie oznacza, że budynek mieszkalny lub jego część musi być faktycznie zajęty na działalność gospodarczą, nie wystarczy więc fakt, że jest on związany z działalnością gospodarczą, gdyż znajduje się w posiadaniu osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
Możemy zatem wskazać, że dla zastosowania wyższej stawki podatku konieczne jest aby część mieszkania była przeznaczona (zajęta) tylko na prowadzenie działalności gospodarczej z jednoczesnym wyłączeniem funkcji mieszkalnych i innych, związanych z zamieszkiwaniem w budynku.
W rezultacie jeżeli mieszkanie lub jego część zostało zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, ale powierzchnie zajmowane na prowadzenie działalności gospodarczej służą jednocześnie celom mieszkalnym, to będą one korzystały ze stawki określonej w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tj. jak dla budynków mieszkalnych.
WAŻNE
Jeżeli w mieszkaniu nie została wyodrębniona żadna część służąca wyłącznie udzielaniu korepetycji i całe mieszkanie służy zarówno celom mieszkalnym jak i celem działalności gospodarczej to podatek od nieruchomości należy opłacać wg niższej stawki podatku.
Taką też wykładnię przepisów prezentują organy podatkowe. Przykładowo Prezydent Miasta Tychy w piśmie z dnia 5.11.2013r., nr DKP.I.3120.0.2013, stwierdził, że wykonywanie w prywatnym mieszkaniu pewnych czynności składających się na tą działalność nie oznacza, iż mieszkanie utraciło swój mieszkalny charakter i w konsekwencji nie należy go opodatkowywać stawką podatku od nieruchomości właściwą dla budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Korepetycje w mieszkaniu na przykładach
Aby lepiej zrozumieć powyższy problem przedstawmy dwa przykłady.
Przykład 1.
Podatnik udziela korepetycji w ramach działalności gospodarczej w swoim mieszkaniu. Korepetycje udzielane są w salonie przy stoliku. W czasie kiedy nie są prowadzone lekcje salon służy podatnikowi do celów mieszkalnych. W tych okolicznościach podatek od nieruchomości będzie regulowany wg niższej stawki podatkowej przewidzianej dla nieruchomości mieszkalnych.
Przykład 2.
Podatnik udziela korepetycji w ramach działalności gospodarczej w swoim mieszkaniu. Korepetycje udzielane są w małym pokoju, który przeznaczony jest wyłącznie do tego celu. W pokoju tym znajduje się biurko, krzesła, stolik na komputer oraz regał z książkami potrzebnymi do udzielania lekcji. Po godzinach pokój ten jest wyłączony z użytku. W tych okolicznościach podatnik będzie zobowiązany do opłacania podatku od nieruchomości wg dwóch stawek. W stosunku do powierzchni małego pokoju będzie to stawka podatku przewidziana dla działalności gospodarczej, natomiast w stosunku do pozostałej części mieszkania będzie to stawka podatku przewidziana dla nieruchomości mieszkalnych.
Trzeba również podkreślić, że wyodrębnienie nie musi dotyczyć tylko jednego pokoju. Możliwa jest również sytuacja w której część danego pomieszczenia jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej. W takim przypadku podatek w wyższej stawce należy odprowadzać od tej właśnie części.
Na zakończenie dodajmy, że potwierdzeniem faktycznego zajęcia mieszkania lub jego części na prowadzenie działalności gospodarczej może być między innymi fakt rozliczania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej kosztów związanych z utrzymaniem budynku mieszkalnego lub jego części (np. kosztów zużycia energii, wody, centralnego ogrzewania, wywozu śmieci itp.) lub wprowadzenie tejże części do ewidencji środków trwałych.
WAŻNE
Jedynie w przypadku zajęcia konkretnej części mieszkania na potrzeby udzielania korepetycji, zakładając jednocześnie, że w stosunku do tej części wyłączona jest funkcja mieszkalna, powstaje obowiązek opłaty wyższego podatku od nieruchomości.
Podsumowując możemy stwierdzić, że wyższa stawka podatku od nieruchomości obowiązuje wyłącznie w sytuacji gdy na potrzeby udzielania korepetycji zostało wyodrębnione konkretne pomieszczenie (lub część pomieszczenia), co powoduje, że w stosunku do tej części należy opłacać wyższy podatek. Jeżeli natomiast korepetytor zarejestrował działalność w mieszkaniu ale nie wydzielił żadnej części na wyłączne potrzeby udzielania lekcji to nie stanowi to podstawy do podwyższenia stawki podatku. Jeżeli mieszkanie pełni funkcje mieszane, o charakterze zarówno gospodarczym jak i mieszkalnym, to podatek należy opłacać wg stawki dla lokali mieszkalnych.