Korepetycje a działalność gospodarcza cz. II

W poniższym artykule nadal będziemy kontynuowali tematykę udzielania korepetycji w kontekście obowiązków związanych z działalnością gospodarczą. Jednakże w poniższym tekście odniesiemy się do treści ustawy Prawo przedsiębiorców i na tej podstawie odpowiemy sobie na dwa kluczowe pytania. Czy udzielając korepetycji trzeba rejestrować firmę oraz czy korepetycje mogą być prowadzone jako działalność nierejestrowana?

Przeczytaj także: Korepetyje a działalność gospodarcza cz. I

Korepetycje a obowiązek zgłoszenia CEIDG

Powszechnie wiadomo, że prowadzenie działalności gospodarczej musi zostać zgłoszone do urzędu gminy lub miasta i zarejestrowane w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (w skrócie CEIDG). W tym miejscu pojawia się zatem elementarne pytanie o wyjaśnienie kiedy w ogóle mamy do czynienia z działalnością gospodarczą. Odpowiedź odnajdziemy w art. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców. Przepis ten podaje, że działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Jak zatem widać jest to definicja podobna do tej zawartej w ustawie PIT bowiem również tutaj przede wszystkim akcentuje się element zarobkowości oraz ciągłości prowadzenia. Dodatkowo w analizowanej ustawie odnajdziemy także definicję przedsiębiorcy. W myśl art. 4 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą.

Skoro mamy już zarysowane ogólne ramy kiedy i kto jest przedsiębiorcą przejdźmy do tych przepisów które wprost regulują obowiązek rejestracji działalności w systemie. Otóż jak stanowi art. 17 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców działalność gospodarczą można podjąć w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po dokonaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Powyższy przepis wskazuje nam zatem, że istnieje ustawowy obowiązek złożenia wniosku o wpis działalności gospodarczej do CEIDG. Rozpoczęcie działalności gospodarczej może nastąpić nie wcześniej niż w dniu złożenia takiego wniosku. Mówiąc inaczej, z treści ustawy wynika, że bez wpisu do CEIDG przedsiębiorca nie może legalnie prowadzić działalności gospodarczej. W konsekwencji jeżeli udzielane korepetycje mają charakter zarobkowy i są prowadzone w sposób ciągły oraz we własnym imieniu korepetytora to mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, która musi zostać zarejestrowana w CEIDG.

WAŻNE

Korepetycje spełniające warunki działalności gospodarczej podlegają obowiązkowej rejestracji w CEIDG.

Wszelkie kwestie natury technicznej oraz formalnej związane z rejestracją firmy zostały opisane w ustawie o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy. Jak możemy przeczytać w art. 6 ust. 1-2 tej ustawy wpis do CEIDG jest co do zasady dokonywany na wniosek przedsiębiorcy. Wpis do CEIDG polega na wprowadzeniu do systemu teleinformatycznego danych podlegających wpisowi. Wpis do CEIDG jest dokonany z chwilą zamieszczenia danych w CEIDG, nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wpływu do CEIDG wniosku o wpis.

Jednym z elementów wniosku o rejestracje firmy jest wskazanie daty rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Zauważmy w tym miejscu, że istnieje zasada określona w art. 15 ust. 1 ustawy o CEIDG, zgodnie z którą po dokonaniu wpisu przedsiębiorca może złożyć ponowny wniosek o zmianę danych wpisanych do systemu, w tym również zmianę daty rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. W rezultacie istnieje możliwość wskazania daty rozpoczęcia działalności jako daty przyszłej, jak również daty wstecznej w stosunku do dnia złożenia wniosku.

Należy jednak pamiętać, że ustanowiono równocześnie zasadę domniemania prawdziwości danych w CEIDG. Jak stanowi art. 16 ust. 1 ww. ustawy domniemywa się, że dane wpisane do CEIDG są prawdziwe. Osoba fizyczna wpisana do CEIDG ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do CEIDG nieprawdziwych danych, jeżeli podlegały obowiązkowi wpisu na jej wniosek, a także niezgłoszeniem danych podlegających obowiązkowi wpisu do CEIDG w ustawowym terminie albo niezgłoszeniem zmian danych objętych wpisem, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą osoba wpisana do CEIDG nie ponosi odpowiedzialności.

WAŻNE

Dane podane w zgłoszeniu do CEIDG, w tym data rozpoczęcia działalności, muszą być zgodne z rzeczywistością i prawdziwe. W innym przypadku przedsiębiorca naraża się na odpowiedzialność za ewentualne szkody związane z podaniem fałszywych informacji.

Na zakończenie tej części naszego artykułu wskażmy jakie są prawne konsekwencje braku rejestracji firmy w CEIDG. W tym zakresie musimy sięgnąć do Kodeksu wykroczeń gdzie w art. 601 §  1-2 podano, że ten kto wykonuje działalność gospodarczą bez wymaganego zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wpisu do rejestru działalności regulowanej lub bez wymaganej koncesji albo zezwolenia, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny. Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia obowiązku zgłaszania do ewidencji działalności gospodarczej zmian danych objętych wpisem.

Korepetycje a działalność nierejestrowana

Kolejną kwestią, która wymaga wyjaśnienia w ramach naszego dzisiejszego artykułu to możliwość udzielania korepetycji w ramach działalności nierejestrowanej. W pierwszym rzędzie podajmy, że możliwość wykonywania tej specyficznej formy działalności została wprowadzono do polskiego porządku prawnego na mocy powoływanej już ustawy Prawo przedsiębiorców, która weszła w życie 30.04.2018r.

Zgodnie z art. 5 tejże ustawy nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (w 2019 r. jest to kwota 1125 zł), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Jak zatem widać zakres tego przepisu jest bardzo szeroki co oznacza, że nie ma żadnych przeciwwskazań aby tą formą objąć również czynności udzielania korepetycji.

Dodatkowo wskazano, że wybór tej formy ma charakter dobrowolny, ponieważ osoba wykonująca opisaną działalność może złożyć wniosek o wpis do CEIDG. Z dniem wpisu taka działalność staje się działalnością gospodarczą.

Ponadto ustawa wyjaśnia również co należy rozumieć poprzez pojęcie przychodu należnego. Otóż w kategorii tej mieszczą się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. W rezultacie do obliczenia limitu miesięcznego brane są pod uwagę te kwoty które przysługują z tytułu świadczonych usług choćby nawet usługodawca ich rzeczywiście nie otrzymał.

Przykładowo jeżeli korepetytor udzielił we wrześniu korepetycji o łącznej wartości 1300 zł jednakże we wrześniu otrzymał do ręki 1000 zł, natomiast pozostałe 300 zł uczniowie wypłacili mu w październiku to niestety ale limit został przekroczony ponieważ we wrześniu przychód należny (a nie faktycznie otrzymany) z tytułu świadczonych usług korepetycji wynosił 1300 zł.

Prawo przedsiębiorców określa również co dzieje się w przypadku gdy miesięczny limit przychodów dla działalności nierejestrowanej zostanie przekroczony. Otóż jak stanowi art. 5 ust. 3 ww. ustawy jeżeli przychód należny przekroczył w danym miesiącu określony limit, działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie limitu. W takim przypadku osoba wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości limitu.

WAŻNE

Udzielanie korepetycji może być wykonywane w ramach działalności nierejestrowanej pod warunkiem spełnienia przesłanek wskazanych w ustawie Prawo przedsiębiorców.

Świadczenie usług w tej postaci jest bardzo korzystne ponieważ daje możliwość uwolnienia się od licznych obowiązków administracyjnych oraz prawnych, które ciążą na „zwykłych przedsiębiorcach”. Osoby fizyczne, które będą prowadziły działalność nierejestrowaną:

• nie muszą zgłaszać działalności w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym i GUS,

• nie muszą występować o nadanie numerów identyfikacyjnych NIP i REGON,

• nie muszą płacić z tego tytułu składek na ubezpieczenia w ZUS i składać deklaracji ZUS,

• nie muszą płacić comiesięcznych (albo kwartalnych) zaliczek na podatek,

• nie muszą prowadzić skomplikowanej księgowości.

WAŻNE

Osoby wykonujące działalność nierejestrowaną są zwolnione z wielu formalności dotyczących przedsiębiorców. Jednakże takie osoby muszą prowadzić stosowną ewidencję sprzedanych usług w celu monitorowania czy miesięczny limit nie został przekroczony.

Zwróćmy jednak uwagę, że udzielanie korepetycji w ramach działalności nierejestrowanej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Zasady odprowadzania podatku z tego tytułu reguluje art. 20 ust. 1ba – 1bc ustawy PIT. Otóż zgodnie z tymi przepisami przychód z działalność nierejestrowanej zaliczany jest do tzw. „innych źródeł”. W konsekwencji takiej kwalifikacji przychody te są opodatkowane według skali podatkowej (18% lub 32%) i wykazywane z pozostałymi dochodami w zeznaniu rocznym PIT-36. Dochód roczny należy wykazać w części D.1 wiersz nr 9 „Inne źródła” w zeznaniu PIT-36. Zeznanie to składane jest do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym. Co ważne i istotne dla podatników w przypadku działalności nierejestrowanej nie ma konieczności wpłacania miesięcznych zaliczek na podatek, co oznacza, że cały przychód z tego tytułu jest rozliczany dopiero w zeznaniu rocznym PIT-36. Regulacje ustawy PIT wskazują także, że w przypadku gdy podatnik przekroczy miesięczny limit dla działalności nierejestrowanej wówczas uznaje się, że uzyskuje przychody z działalności gospodarczej. Następuje to zarówno w momencie złożenia wniosku w pis do CEIDG, co zgodnie z przepisem powinno nastąpić w ciągu 7 dni od dnia przekroczenia limitu, jak również od dnia następującego po dniu w którym nastąpił bezskuteczny upływ opisanego terminu.

Co istotne przychody osiągnięte w okresie od dnia, w którym przekroczono limit przychodów przewidziany dla działalności nierejestrowej, do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o wpis do CEIDG lub gdy podatnik nie złożył wniosku o wpis do CEIDG w odpowiednim terminie do dnia, w którym nastąpił bezskuteczny upływ terminu do złożenia tego wniosku, zalicza się do przychodów z innych źródeł.

Warto także podkreślić, że w zakresie działalności nierejestrowanej podatnik ma możliwość rozliczenia ponoszonych wydatków związanych z udzielaniem korepetycji jako kosztów podatkowych. Potwierdza to interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28.09.2018r., nr 0114-KDIP3-1.4011.378.2018.3.ES.

WAŻNE

Udzielnie korepetycji w ramach działalności nierejestrowanej powoduje, że podatnik kwalifikuje wykonane usługi jako przychód z innych źródeł podlegających opodatkowaniu podatkiem PIT w zeznaniu rocznym. Należy podkreślić, że opodatkowaniu podlega w tym przypadku dochód będący różnicą pomiędzy przychodem z tytułu udzielania korepetycji a kosztami podatkowymi (np. wydatki na wynajem pomieszczenia gdzie udzielanie są lekcje, wydatki na pomoce dydaktyczne itp.).

Podsumowując nasz dzisiejszy artykuł stwierdzić należy, że obecnie obowiązujące przepisy dają korepetytorom możliwość wyboru formy prowadzenia działalności. Z jednej strony mamy bowiem typową działalność gospodarczą podlegającą rejestracji w CEIDG, natomiast z drugiej strony mamy w przepisach nowość w postaci działalności nierejestrowanej, która również jest dostępna dla czynności udzielania korepetycji jednakże przy założeniu spełnienia określonych warunków ustawowych.

Data publikacji: 17 września 2019 
Data aktualizacji: 11 sierpnia 2023